تفکر سیستمی از یک سیستم منشا میگیرد. سیستم مجموعه ای از افراد با یک عملکرد مشخص برای حصول نتیجه می باشد، لذا داشتن تفکر سیستمی برای یک مجموعه الزامی است. هر تفکر سیستمی در یک سازمان وجود دارد. در ابتدا باید بدانیم سیستم مجموعه ای است از اشخاص و برنامه هایی که در کنار هم قرار دارند تا وظیفه یک مجموعه یا سازمان را پیش ببرند.

برنامه ریزی سیستم

هر سیستم یک برنامه کاربردی برای پیشبرد کار و اهداف خود دارد، برنامه ریزی سازمانی جهت ورود و خروج داده ها و اطلاعات وجود دارد، حضور افراد و پرسنل در یک سیستم جایگاه خود را دارد که تفکرفردی در یک مجموعه حائز اهمیت زیادی است و تاثیر مستقیم دارد. با حضور افراد در یک سیستم ساختار تفکر سیستمی و تفکر فردی شکل می گیرد، با مدیریت تفکر فردی در سیستم می توانید یک سیستم شناخته شده از عقاید و رفتارها را داشته باشید و مدیریت سیستمی در یک مجموعه را اجرا نمایید، و برای اجرای بهتر یک مجموعه از ابزار، وسایل و برنامه ریزی های متفاوتی برای اداره بهتر سیستم استفاده نمایید.

مقاله پیشنهادی : چگونگی مدیریت ریسک در مدیریت زنجیره تامین

در یک سیستم منابع انسانی قسمت مهم یک مجموعه است،که  شامل جذب و استخدام بر اساس برنامه های زمان بندی شده می باشد ، تربیت و انتخاب بهترین افراد برای هر پوزیشن شغلی یکی دیگر از اهداف منابع انسانی(Human Resource) است. که مدیریت منابع انسانی این امر را به عهده می گیرد. سیستم های مختلف کسب و کار با هدفمندی صحیح جذب نیرو ، با مدیریت بر تفکر، پایه گذاری می شود، و در نهایت به روش مدیریت صحیحی از پیشبرد سیستمی می رسیم.

راسل کاف یکی از بزرگان علم مدیریت است. این دانشمند آمریکایی در حوزه تئوری مدیریت و تفکر سیستمی دارای نگارشات و بررسی های زیادی می باشد، و در حوزه تفکر سیستمی هرمی به نام ایشان ثبت شده است که این هرم به نام DIKW نامیده می شود که مخفف (wisdom- knowledge- information- data) می باشد. در این هرم آزادی، دانش، اطلاعات و داده ها وجود دارد. ابتدا، تفکر باید در سیستم معنا پیدا کند و اشخاص را در خصوص یک مسئله، به فکر فرو بروند و برایشان سوال ایجاد گردد تا معنای تفکر سیستمی شکل بگیرد.

تمام اکتشافات و تئوری هایی که در جهان به وجود آمده است به علت سوالات و ابهامات موجود در ذهن بشر بوده است. که با آن دست به گریبان بوده اند. تئوری گالیله که زمین گرد است یا نیوتن با تئوری جاذبه زمین، سوالاتی بوده که بشر با آن روبرو شده است، یا ممکن بوده سوال برایشان ایجاد نشود اما با مشکلاتی مواجه می شدند که با باز شدن تفکر و بیان تئوری بسیاری از مشکلات در علم های مختلف برطرف گردید و سوالات بسیاری پاسخ داده شد. با داشتن صرفا دیتا و اطلاعات همیشه به نتیجه مطلوب نخواهیم رسید. لازم به ذکر است، اگر یک برنامه نویس تعداد زیادی ۰ و ۱ جهت اطلاعات برنامه نویسی وارد کند عملاً به طور همیشگی بازگشایی یک برنامه را به همراه نخواهد داشت.

مانند حل یک مسئله که ممکن است راه حل نوشته شود ولی به جواب درست دست پیدا نکنید. و در مرحله ای که راه حل درست را پیدا می کنید و زمانی که سوالات بشر پاسخ داده می شود، بشر به مرحله آزادی فکری می رسید، همان گونه که مازلو در هرم خود بیان کرده است. شما می توانید تحلیل و علت هر چیزی در اطراف تان را بخواهید و علت پیدایش و نیاز بشر به داشته های اطرافش ماهیت پیدا می کند. با شناخت و به دست آوردن علم داشته های اطراف، موجبات پیشرفت تکنولوژی مهیا می گردد.

مدیریت یک مجموعه باید هم در پرورش تفکر خود تلاش کنند و هم در پرورش تفکر پرسنل خود همت گمارد. دانش و مطالعه و فراگیری علم روز دنیا، تفکر در طبیعت و زمان بندی منظم در کارها، هم برای شخص مدیر، هم برای اشخاصی که زیرمجموعه او کار  می کنند، امری ضروری است. در آن صورت یک سیستم با رویکرد شفاف بدون ابهام به خوبی به بهترین نتیجه ممکن دست پیدا خواهد کرد. این مستلزم بهبود بخشیدن کلیه قسمت های یک سیستم است و چارت سازمانی هر مجموعه، زمانی که طراحی می شود، با علم به این که هر بخش با رویکرد مدیریتی شکل گیرد، و تمام جوانب ریز آن در نظر گرفته شود، کار خود را شروع می کند و با برگزاری جلسات و بحث در خصوص مشکلات، و ارائه راهکارهای مناسب جهت پیشبرد سیستم گامی به جلو برمی دارد.

مقاله پیشنهادی : چهارمین انقلاب صنعتی و فن آوری های آن

رویکرد تفکر سیستمی

تفکر سیستمی تمرکز بر مطالعه و بررسی اجزای سیستمی است و اینکه بتواند بررسی جزء به جزء و موشکافانه بخش های مختلف یک مجموعه و نظام را مورد بررسی قرار داد. این موضوع و رویکرد با تحلیل روش های علمی و سنتی متفاوت است. در واقع بررسی عواملی که چگونه یک رویکرد به چالش کشیده شده است و بررسی مشکلی که چندین بار برای حل آن راه های مختلفی پیشنهاد شده است و باز مشکل برطرف نشده است، تمام این چالش ها توسط کارشناس تحلیل با علم تفکر سیستمی مورد بررسی قرارمی گیرد. حال باید به بررسی علل مشکلات بپردازیم که ممکن است ریشه در گذشته داشته باشد و تحلیل کارشناسی باید از گذشته تا حال آن مشکل رامورد بررسی قرار دهد، و با شناسایی و راه حل درست و منطقی بعد از عیب یابی برای رفع مشکل تلاش کند. این گونه فعالیت ها از دستاوردهای رویکرد تفکر سیستمی است.

در رویکرد تفکر سیستمی یک پختگی دیده می شود که برای بررسی مشکلات به وجود آمده در یک سیستم نگاه اجمالی به مسئله و مشکل پیش آمده ندارد، و صورت مسئله با دقت بررسی می گردد و راه حل انتخاب شده ، یک راه حل کامل با پیش بینی بلند مدت خواهد بود و تمام جوانب آن بررسی و مدیریت می شود، راه حل های کوتاه مدت، گزینه انتخابی نخواهد بود، راه حل های کوتاه مدت ممکن است لحظه ای و برای آن برهه ای از زمان جواب بدهد، ولی در طولانی مدت می تواند عامل مشکلات دیگر هم برای این کسب و کار و هم برای سیستم های دیگر به وجود آورد. ممکن است یک نظر سطحی راه حلی موقت برای حل مشکل باشد ولی اثرات آن در آینده جبران ناپذیر خواهد بود.

مقاله پیشنهادی : بهای تمام شده