انتخاب نام برند، مانند نام‌گذاري بر روي كودك و به همان اندازه مهم است. همانطور كه معناي نام، همان ويژگي‌ها را در انسان متجلي مي‌كند، نام برند هم نشان‌دهنده ويژگي‌هاي آن برند است و چنانچه بخواهيد به تجارتي طولاني‌مدت بپردازيد، ناگزير از انتخاب نامي هستيد كه سال‌هاي سال ماندگاري داشته باشد، با مسما و به روز باشد، منحصر به فرد باشد و با شنيدن آن نام، كسب و كار، خدمات يا ويژگي خاص محصول شما در ذهن مخاطب تداعي شود. اكنون براي اينكه بدانيد پيمودن اين مسير پر پيچ‌وخم به چه لوازمي نياز دارد، تا پايان اين مقاله با ما همراه باشيد.
همچنین برای گرفتن اطلاعات بیشتر میتوانید از صفحه خدمات مشاوره برندسازی بهره ببرید.
مفهوم برندينگ و جايگاه آن در ذهن مخاطب
برندينگ يا راه و روش برندسازي، فعاليتي در زمينه مديريت برند براي اشخاص حقيقي و حقوقي است. برند كه در فارسي به آن علامت يا نشان تجاري مي‌گويند، معرفي يك مورد مشخص به مخاطب خاص است كه انجام درست برندسازي موجب تقويت جايگاه برند و آگاهي كامل مخاطب از آن مي‌شود.
اشتباهات رايجي در زمينه برند وجود دارند: مثلاً برخي آن را معادل لوگو مي‌گيرند در حاليكه برند لوگو نيست، بلكه لوگو به شكل يك نشان گرافيكي متشكل از حروف، نشانه، نماد، سمبل و نوشتار يا تركيبي از مجموع اين‌ها معرفي‌كننده برند و بخشي از آن است. برند نه عناصر سمبليك و آرم است و نه شعار سازماني يا حسن شهرت و نه يك اتفاق رويدادي، بلكه نشان تجاري است كه در انتخاب آن و انتخاب نام برند بايد كمال دقت و هوشياري مبذول شود تا بتواند ماندگاري و شهرت خود را حفظ كند.
بنابراين چنانچه در انتخاب نام برند عجله كرده و نامي انتخاب كنيد كه پس از مدتي دچار پشيماني شويد و دريابيد كه نامِ اشتباهي براي كسب و كار خود انتخاب كرده‌ايد، ناگزير از پرداخت هزينه‌اي گزاف براي جبران اين اشتباه خواهيد بود؛ چرا كه آن نام بين مخاطبان جا افتاده است و با ويژگي‌هاي تجارت شما هم‌خواني ندارد و نياز به تلاشي فراوان داريد تا نام ديگري را در ذهن مخاطب جا بيندازيد ضمن آنكه مجبوريد مراحل اداري تغيير نام لوگو را هم طي كرده و هزينه‌هاي آن را نيز پرداخت كنيد.
ويژگي‌هاي انتخاب نام برند
گرچه ممكن است انتخاب نام برند آسان به نظر برسد ولي عملاً كاري عميق و دشوار است و لزوم توجه به پارامترهاي مهم را مي‌طلبد. اين عناصر عبارتند از:
- آسان تلفظ و به خاطر سپرده‌شدن
- ايجاد تصوير مثبت در ذهن مخاطب
- با معنا بودن( داشتن ارتباط معنايي با جوهره برند)
- بصري بودن( توسط عناصر گرافيكي به شكلي طراحي شود كه به صورت تصويري واضح در ذهن مخاطب جاي بگيرد؛ مانند نام عقاب كه دست طراح لوگو نيز براي طراحي شكل عقاب باز است)
- پرهيز از انتخاب نام‌هاي مخفف(كلمات و نام‌هاي مخفف هيچ تصوير و حس خاصي به مخاطب القاء نمي‌كنند)
- پرهيز از گذاشتن نام يا نام خانوادگي خود روي برند مگر اينكه فرد مشهوري باشيد
- پرهيز از ايجاد حساسيت در مخاطب( مثلاً انتخاب كلمه پرسپوليس به عنوان انتخاب نام برند، مي‌تواند موجب حساسيت در كساني شود كه طرفدار تيم استقلال هستند و از اينرو طيف گسترده‌اي از مشتريان خود را از دست بدهيد)
- تناسب داشتن با شخصيت برند
- جذاب و گيرا بودن
- چشمگير بودن به هنگام تبليغات آنلاين و آفلاين
- داشتن يك شكل نوشتاري و پرهيز از كلماتي كه چند شكل نوشتاري با معاني متفاوت دارند(مانند راضي، رازي)
- ساختار تكرار شونده( مانند اشي مشي، كيت كت، كوكاكولا، مزمز، چين چين)
- عبور از مرزهاي زمان و مكان( انتخاب نام برند به گونه‌اي باشد كه در همه زمان‌ها و مكان‌ها بتواند جايگاه خوب خود را حفظ كند. مثلاً آب معدني اَلَموت كه در فارسي نام منطقه‌اي در قزوين و به معناي آشيانه عقاب است، در كشورهاي عربي به صورت الموت به معناي مرگ تلفظ و با بازخوردهاي منفي آن افراد روبروشد)
- قابل ثبت بودن به صورت قانوني و در فضاي مجازي
- منحصر به فرد و متمايز بودن( تشابه اسمي با نام‌هاي تجاري مشهور لزوماً به معناي موفقيت برند شما نخواهد بود و مي‌تواند منجر به تقلبي به نظررسيدن برند شما در ذهن مخاطب شود)
- نداشتن سابقه قبلي دامنه اينترنتي در شبكه‌هاي اجتماعي
اقدامات لازم براي انتخاب نام برند
اقدامات زير به شما كمك مي‌كنند كه مرحله به مرحله براي داشتن يك انتخاب خوب و عالي پيش برويد:
ارائه تعريفي از هويت بنيادين برند
در اين مرحله ابتدا بايد به اين سؤال بينديشيد و پاسخ دهيد كه چه شركت يا سازماني هستيد و قصد ارائه چه محصول يا خدماتي را داريد؟ قصد داريد چه تحولاتي داشته باشيد؟ به اين موضوع«هويت بنيادين برند» مي‌گويند كه براي انتخاب نام برند بسيار لازم و حياتي است. شما بايد دقيقاً بدانيد كه چرايي وجود شركت‌تان چيست؟ چه اهدافي را دنبال مي‌كند؟ چه آينده‌اي در نظر دارد؟ بر چه ارزش‌هايي قرار گرفته است؟
سپس بايد به وسيله تجزيه و تحليل دريابيد كه رقباي شما چه وجوه تشابه و چه وجوه تمايز و تفاوتي با شما دارند؟ درك اين تفاوت‌ها مي‌تواند برايتان چراغ راهي در انتخاب نام برند باشد.
استفاده از تكنيك طوفان فكري
مي‌توانيد از تمام دوستان و شركاي خود دعوت كنيد كه در يك مهماني عصرانه شما را همراهي كرده و در انتخاب نام برند، پيشنهادهاي خود را به شما ارائه دهند.
براي اينكه به نتايج مطلوبي دست يابيد مي‌توانيد با استفاده از محدود كردن پارامترهايي كه مد نظرتان هستند، چهارچوب‌هايي براي اين جلسه قرار دهيد تا زودتر به نتيجه برسيد. مثلاً تمام ويژگي‌ها و صفاتي را كه محصول يا خدمات شما مي‌توانند داشته‌باشند را مشخص كنيد. مجموعه‌اي از كلمات كليدي كه معرف كسب و كار شما هستند را بنويسيد. انتظاراتي را كه مشتريان مي‌توانند از شما داشته باشند، مشخص كنيد. همچنين انتخاب نام برند را منوط به دسته‌بندي نام‌ها كنيد، مثلاً اسم اشخاص مانند استفاده از نام نيكولا تسلا براي برخورداري از شهرت او و جا انداختن راحت‌تر نام برند خودتان در اذهان مشتريان يا مثلاً نام ماركوپولو براي آژانس گردش‌گري، مشروط بر آنكه اين نام در انحصار مالكيت برند ديگري نباشد؛ چرا كه برخي اسامي داراي مالكيت معنوي هستند.
يا از دسته‌بندي توصيفي استفاده كنيد: مانند نان‌آوران، گوشت‌ايران، جنرال موتور و… يا از اسامي ساختگي‌اي استفاده كنيد كه تا بحال وجود نداشته‌است، مانند Xerox. همچنين مي‌توانيد از نام مكان‌ها ايده بگيريد، مثلاً آب معدني دماوند يا از اسامي اسطوره‌اي بهره ببريد، مانند: Nike كه نام يكي از اساطير يوناني و سمبل پيروزي بوده است. علاوه بر اين مي‌توانيد از اسامي استعاره‌اي كه به يك شخص يا مكان خاص اشاره دارند استفاده كنيد مثل بيمارستان فارابي.
بررسي اسامي انتخاب شده
اكنون براي انتخاب نام برند ناگزير از انتخاب چند اسم از بين اسامي پيشنهادي با توضيحات گفته‌شده هستيد. حال كه ويژگي‌ها را محدود و مشخص كرده‌ايد، به سایت ثبت علائم تجاری مراجعه کنيد و ببينيد كدام‌يك از اين نام‌ها در دسترس هستند و قبل‌تر توسط ديگران انتخاب نشده‌اند. گرچه ممكن است اين فرآيند طولاني و خسته‌كننده به نظر برسد ولي چون قصد داريد به مدت طولاني از اين برند استفاده كنيد ارزش وقت گذاشتن و هزينه‌كردن را دارد. برای شناخت بهتر نام برند انتخابی خود میتوانید از مقاله شخصیت شناسی برند چیست؟ استفاده کنید.
تست نام برند
حال براي تصميم‌گيري انتخاب نام برند، با استفاده از ابزارهاي نظرسنجي آنلاين، مي‌توانيد به ارسال انبوه ايميل بپردازيد تا ديگران در مورد نام برند شما نظر خود را اعلام كنند. براي داشتن انتخاب نام برند دقيق‌تر و بهتر حتي مي‌توانيد از موكاپ‌ها كمك بگيريد.
ثبت نام برند به شكل قانوني
اكنون كه همه مراحل انتخاب نام برند را پشت سر گذاشته‌ايد، بايد از طريق سامانه مركز مالكيت فكري، اظهارنامه مربوط به محصول يا خدمات خود را تكميل و مدارك خود را ارسال نماييد. بعد از اين مرحله وقت آن است كه به فكر طراحي لوگوي خود باشيد و پس از انتخاب نام برند، دامنه اينترنتي مورد نظرتان را خريداري كرده و مشخصات فردي خود را در فضاي مجازي ايجاد كنيد.
